İhraççı |
Sukuk ihraç eden İslami hükümlere uygun olan ticari faaliyetler yürütebilir. |
Geleneksel bono ihraç edenlerin ticari faaliyetlerine ilişkin bir sınırlama yoktur. |
Sahiplik (Mülkiyet) |
Yatırımcı dayanak teşkil eden asli bir varlıkta ya da varlık sepetinde doğrudan mülkiyet haklarına sahiptir. |
Geleneksel bono yalnızca ihraç edenin finansal borcunu temsil eder. |
Yönetim Giderleri |
İslami hükümlere uygunluğunun tespitinde danışmanlık giderleri ve ek yasal ücretler söz konusudur. |
Geleneksel bono ihracıyla bağlantılı olarak ilave yönetim giderleri yoktur. |
Sukuk Çeşitleri
1. Sahipliğe Dayalı Sukuk
2. Yönetim Sözleşmesine Dayalı Sukuk
3. Alım-Satıma Dayalı Sukuk
4. Ortaklığa Dayalı Sukuk
5. Eser Sözleşmesine Dayalı Sukuk
Sahipliğe Dayalı Sukuk İhraç Süreci Nasıl Çalışır?
1. VKŞ yatırımcılara sahipliğe dayalı sukuk ihraç eder.
2. VKŞ sukuk belgesi karşılığında fonları toplar.
3. VKŞ topladığı fonlar kaynak kuruluşa devreder.
4. VKŞ fonlar karşılığı varlıklara sahip olur.
5. VKŞ varlıkları kaynak kuruluşa geri kiralar.
6. Kaynak kuruluş geri kiraladığı varlıklar karşılığı belirli periyotlarla kira bedeli öder.
7. VKŞ Kaynak kuruluştan aldığı ödemeleri kupon tarihinde yatırımcılara ulaştırır.
Yönetim Sözleşmesine Dayalı Sukuk İhraç Süreci Nasıl Çalışır?
1. VKŞ yatırımcılara yönetim sözleşmesine dayalı sukuk ihraç eder.
2. VKŞ sukuk belgesi karşılığında fonları toplar.
3. VKŞ vekil ile yönetim sözleşmesi yaparak fonları vekile devreder. Yönetim sözleşmesi ile vekil VKŞ adına sukuk ihracı ile sağlanan fonları belli kriterlere göre kendi belirlediği varlık ve haklardan havuza yatırım yaparak getiri sağlar. Vekil ile kaynak kuruluş aynı olabilir.
4. Toplanan fonlar ile vekil tarafından belirlenen varlıklar bir ya da daha fazla satıcıdan alınır.
5. Varlık ve Haklar VKŞ adına vekil tarafından baştan anlaşılan kar oranını getirmek üzere tutulur ve yönetilir.
6. Vekil yönetim sözleşmesinde belirtildiği şekilde VKŞ adına varlıkları yöneterek belli bir getiri sağlar.
7. Varlıklardan elde edilen getiriden yönetim sözleşmesinde belirtilen periyodik dağıtım miktarı kadar VKŞ’ye devredilir. VKŞ’ye dağıtılan miktarın fazlası yönetim gideri olarak Vekil tarafından tutulur. Varlıklardan elde edilen getirinin periyodik dağıtım miktarından az olması ihtimali ile kaynak kuruluş belli aralıklarla varlık havuzundan belli bir marj ile geri alım yapabilir.
8. VKŞ belli periyotlarla yatırımcılara getiriyi öder.
9. İtfa tarihinde kaynak kuruluş satın alma sözleşmesinde anlaşılan fiyattan varlık ve hakları geri alır.
10. İtfa tarihinde yatırımcılara nosyonel miktar geri dağıtılır.
Alım-Satıma Dayalı Sukuk İhraç Süreci Nasıl Çalışır?
1. VKŞ yatırımcılara alım satıma dayalı sukuk ihraç eder.
2. VKŞ sukuk belgesi karşılığında fonları toplar.
3. VKŞ kaynak kuruluş ile hemen teslim ve vadeli ödemek üzere murabaha sözleşmesi imzalar.
4. VKŞ tedarikçiden yatırımcılardan topladığı fon tutarı ile varlıkları satın alır.
5. Varlıklar murabaha sözleşmesinde belirtildiği gibi kaynak kuruluşa devrolunur.
6. Kaynak kuruluş önceden belirlenen kupon tarihlerinde vadeli ödemeleri VKŞ’ye yapar.
7. VKŞ Kaynak kuruluştan aldığı ödemeleri kupon tarihinde yatırımcılara ulaştırır.
Ortaklığa Dayalı Sukuk İhraç Süreci Nasıl Çalışır?
1. VKŞ yatırımcılara ortaklığa dayalı sukuk ihraç eder.
2. VKŞ sukuk belgesi karşılığında fonları toplar.
3. VKŞ kaynak kuruluş ile ortaklık sözleşmesi imzalar. Bu ortaklık sözleşmesi ile VKŞ sermayeyi sağlamayı taahhüt eder.
4. Kaynak kuruluş veya Kaynak Kuruluşun atadığı üçüncü kişiler ortak girişimin yönetimini üstlenir ve know-how sağlar (Mudaraba). VKŞ’nin nakdi sağladığı sermaye dışında kaynak kuruluş da kişise emek ve ticari itibar haricinde sermaye sağlayabilir (Musharaka).
5. Kaynak kuruluş ve VKŞ sukuk ihracından elde edilen Sermaye’den kar elde etmek için ortak girişimi kurar.
6. Ortak girişim süresince elde edilen karlar ortaklık sözleşmesinde anlaşılan kar paylaşım oranında VKŞ ile Kaynak Kuruluş arasında bölünür.
7. Kaynak Kuruluş kar paylaşımına ek olarak (ortaklık sözleşmesinde var ise) ortaklık sözleşmesinde belirlenen kıstas getiriyi aşması halinde, gösterdiği performans için performans için performans ücretine hak kazanabilir.
8. VKŞ yatırımcılar adına güvenilir kaynak olarak (Trustee) elde edilen karı toplar.
9. VKŞ ortak girişim sözleşmesi altında elde ettiği karları her kupon tarihinde yatırımcılara öder.
Eser Sözleşmesine Dayalı Sukuk İhraç Süreci Nasıl Çalışır?
1. VKŞ yatırımcılara eser sözleşmesine dayalı sukuk ihraç eder ve sukuk karşılığında fonları toplar.
2. VKŞ müteahhit firma ile kendi adına ve kira sertifikası sahipleri hesabına akdedilecek eser sözleşmesi iş sahibi olarak taraf olur. Bu sözleşmenin yanı sıra hizmet, kat veya arsa karşılığı inşaat ya da ortaklık gibi amaca uygun sözleşmeler düzenlenebilir.
3. VKŞ meydana getirilecek eser için kaynak kuruluşun iştiraki olan servis sağlayıcı ile önce kiralama veya doğrudan satış sözleşmesi imzalar.
4. Servis Sağlayıcı VKŞ’ye aralarında yapılan sözleşme doğrultusunda periyodik ödemeler yapar.
5. VKŞ eser sözleşmesine dayanan kira sertifikası sahiplerine önceden belirlenen kupon tarihlerinde ödemelerini yapar.
6. Proje bitiminde eser VKŞ tarafından Servis Sağlayıcı’ya teslim edilir.
Sukukun Fayda ve Özellikleri
- Sukuk, orta-uzun vadeli sabit veya değişken getiri sağlayan faizsiz sermaye piyasası ürünüdür.
- Uluslararası derecelendirme kuruluşları tarafından değerlendirme ve derecelendirmelerinin yapılması yatırımcılar tarafından sukukun risk/getiri analizinin yapılmasında rehber olarak kullanılmaktadır.
- Kolay ve etkin ödemesinin yapılmasıyla yatırım süresince düzenli gelir akışı sağlamaktadır.
- Likit bir enstrümandır ve ikincil piyasada işlem görmektedir.
Sermaye Piyasası Kurulu tarafından hazırlanıp 07.06.2013 tarih ve 28670 sayılı Resmi Gazete|||||'de yayımlanarak yürürlüğe giren " Seri: III, No: 61.1 sayılı "Kira Sertifikaları Tebliği" özel sektör şirketlerinin Kira Sertifikası ihracı yoluyla sermaye piyasalarından fon temin etmelerine imkân vermektedir.
Tebliğ ile getirilen düzenlemeler ve Kira Sertifikası ihracına ilişkin genel esaslar aşağıda yer almaktadır:
- Global bir yatırım aracı haline gelen ve "faizsiz tahvil" olarak da tanımlanan Sukuka benzer bir enstrüman olarak Kira Sertifikası sermaye piyasamıza sunulmuştur.
- Kira sertifikası, özel sektör şirketlerinin (kaynak kuruluş), bir "Varlık Kiralama Şirketi" (VKŞ) aracılığı ve devret-kirala-devral yöntemiyle, mülkiyetlerindeki veya kiralamak suretiyle devralacakları varlıkları kullanarak finansman sağlamalarına imkan veren bir enstrümandır.
- VKŞ, yurt dışında özel amaçlı kuruluş (trust) olarak bilinen yapının, ülkemiz hukuk sisteminde bulunmaması sebebiyle asgari yükümlülüklerle kurulacak bir anonim şirket olarak düzenlenmiştir.
- Tebliğ ile yatırımcıların haklarının korunmasını ve VKŞ tarafından yatırımcılar hesabına devralınmış olan varlıkların veya bu varlıklardan elde edilen gelirlerin amacı dışında kullanılmasının önlenmesini teminen, VKŞ esas sözleşmesinin belirli şartları taşıması ve Kurulca onaylanmış olması zorunlu tutulmuştur.
En temel borçlanma aracı olan tahvil ile aynı işleyiş yapısına sahip olan Kira Sertifikasının, satılıp kaynağa dönüştürülebilecek bir varlığa dayanak olarak ihraç edilmesi ve dolayısıyla daha korumalı bir yapı içermesi nedeniyle yatırımcılar açısından güvenli bir alternatif olarak ön plana çıkması beklenmektedir.
Sistem temel olarak, kaynak kuruluşun VKŞ|||||'ye devrettiği varlıkları daha sonra geri kiralaması suretiyle fon temin etmesi üzerine dayanmaktadır. VKŞ ilk etapta devraldığı bu varlıkların finansmanını ihraç edeceği kira sertifikası ile karşılamakta, söz konusu sertifikaların dönemsel ödemelerini ise kaynak kuruluştan gelen dönemsel kira gelirleri ile gerçekleştirmektedir. Vade sonunda ise kaynak kuruluşa geri devredilen söz konusu varlıklardan elde edilen gelir, kira sertifikası sahiplerine payları oranında dağıtılarak ihraç edilmiş olan kira sertifikası itfa edilmektedir.
BORÇLANMA ARAÇLARI PİYASASI İŞLEM SAATLERİ (1 Ağustos2019 tarihi itibariyle)
Seans Saatleri
|
Aynı Gün Valörlü |
Öğle Arası |
İleri Valörlü |
Kesin Alım Satım Pazarı |
09.30 – 14.00 |
- |
09.30 – 17.30 |
Repo Ters Repo Pazarı |
Menkul Kıymet Tercihli Repo Pazarı |
Taahhütlü İşlemler Pazarı |
Gözaltı Pazarı |
Nitelikli Yatırımcıya İhraç Pazarı |
09.30 – 14.00 |
Pay Senedi Repo Pazarı |
10.00 – 13.00 |
13.00 – 14.00 |
10.00 – 17.30 |
Uluslararası Tahvil Pazarı |
- |
- |
09.30 – 17.30 |
Repo Karşılığı Menkul Kıymet Bildirimi |
09.30 – 15.00 |
- |
- |
Yarım gün Seans Saatleri
|
Aynı Gün Valörlü |
İleri Valörlü |
Kesin Alım Satım Pazarı |
09.30 – 11.30 |
09.30 – 11.30 |
Repo Ters Repo Pazarı |
Menkul Kıymet Tercihli Repo Pazarı |
Taahhütlü İşlemler Pazarı |
Gözaltı Pazarı |
Nitelikli Yatırımcıya İhraç Pazarı |
Uluslararası Tahvil Pazarı |
- |
09.30 – 11.30 |
Pay Senedi Repo Pazarı |
- |
10.00 – 11.30 |
Repo Karşılığı Menkul Kıymet Bildirimi |
09:30 – 11:50 |
- |
https://www.borsaistanbul.com/urunler-ve-piyasalar/piyasalar/borclanma-araclari-piyasasi/islem-saatleri